Ik had altijd royaal geleefd. Nu moest ik leren leven van 60 euro in de week. Daar schaamde ik me voor, dus ik hield het stil. Maar toen ik eenmaal in de schuldsanering zat, besefte ik dat het iedereen kan overkomen. En zo kwam ik de schaamte voorbij. Als een hond die het water uit z’n vacht schudt, werd ik weer enthousiast voor het leven.’

In 2017 sloot ik mijn twee zaken. Schuld: 1,5 ton. Door schaamte en depressie kon ik niet goed zoeken naar een oplossing. In 2019 kon ik gelukkig terecht bij Over Rood, dat ondernemers met geldproblemen helpt. Maar toch: als ondernemer moet je gemakkelijker hulp kunnen krijgen.’

We woonden riant. We hadden het breed. En toch stortte binnen een jaar onze hele wereld in. Mijn ex en ik kwamen eruit met een schuld van ieder 3,5 ton. Ik ben opgevoed met nooit ‘dankjewel’ hoeven zeggen en heb jaren afgelost wat ik kon. Maar uiteindelijk was ik blij met de Wsnp. Ik was er anders niet uitgekomen.’

Ik was net begonnen als zzp’er. Hij was een familievriend en zou mijn belasting doen. Ik kwam erachter toen ik een aanmaning van de Belastingdienst vond. Hij was spoorloos. Ik was boos. Maar ik had ook een vriendin die me kon helpen. Ik zeg altijd: praat erover.’

Ik leefde als God in Frankrijk. Elk week sushi, bioscoop, lunchen. Dankzij die creditcard.’ Marjolein: ‘We hadden een afspraak en je kwam aanzetten in je splinternieuwe outfit. Ik vroeg: hoe kom je aan die kleren?’ Jij zei: AfterPay. Waarop ik zei: ‘Dan is het dus niet echt van jou.’

Mijn schuld was niet bijzonder groot. Het was begonnen met een lening in mijn studietijd. Die had ik laten oplopen tot 5000 euro. ‘Pas toen ik ervan af was, besefte ik dat het al die tijd een enorme beperking was geweest. Weinig tot geen geld hebben, werkt verstikkend. Het maakt je wereld heel erg klein.’

Ik leende om piloot te kunnen worden. Maar toen kwam de crisis. Er was geen werk en ik had een schuld van 135.000 euro. Ik had gefaald, vond ik. Ik schaamde me en was jaloers. Waarom mijn vrienden wel en ik niet. Ik kon hulp krijgen. Toch wilde ik het helemaal zelf oplossen.’

Natuurlijk ben je, ook als laaggeletterde, zelf verantwoordelijk. Je moet op tijd aan de bel trekken. Maar het helpt als er in je omgeving en bij instanties meer oog is voor laaggeletterdheid. Dan durf je er sneller voor uit te komen.’

‘Achteraf zie je dat je constant achter de feiten aan liep. Telkens dacht ik: volgende maand komt het goed. Je ziet dat bij veel ondernemers. Het eindigt ermee dat je serieus aan zelfmoord denkt. Maar ik heb heel veel geleerd van dit proces. Ik ben eruit gekomen en heb mijn bestemming bereikt.’

‘Ik was een alleenstaande moeder met een geschiedenis van misbruik en schulden. Ik ben nu een vrouw die haar verleden heeft verwerkt. Ik heb de relatie met de kinderen hersteld. Ik heb zelf mijn schulden aangepakt. En nu kan ik een voorbeeld zijn voor vrouwen zoals ik.’

‘Veel mensen denken: je moet eerst diep in de shit zitten, voor je hulp kunt krijgen. Dat is niet zo. Zelf raakte ik door mijn psychoses steeds verder in de schulden en zwierf ik uiteindelijk over straat. Nu help ik mensen om te voorkomen dat het zover komt.’

‘Ik kreeg hulp aangeboden. De buurvrouw, mijn familie, de huisarts, maatschappelijk werk. Telkens zei ik: ik ga het zelf doen. Maar ik deed het niet. Ik zat tien jaar op de bank, de fles binnen handbereik. Totdat ik ‘ja’ zei tegen een schuldhulpmaatje.’

‘Ik ben blij dat ik toch naar een instantie ben gegaan. Het is hard, je moet met je billen bloot. Maar mijn bel staat weer aan. Ik durf mijn kleinkinderen weer te laten komen. Ik maak mijn brievenbus weer open. Als je er doorheen bent, voel je je de koning te rijk.’

‘Toen ik eenmaal 18 was, ging er een wereld van nieuwe verleidingen voor me open. Het was allemaal: koop nu, betaal later. Mijn handtekening was plotseling goud waard. Vroeg ik mezelf wel eens af of ik al die dingen echt nodig had? Nee, echt niet.’